Σχόλιο στο Ευαγγελικό Ανάγνωσμα:Μθ 9, 27-35

Η Περικοπή    

Εκείνο τον καιρό, καθώς προχωρούσε ο Ιησούς, τον ακολούθησαν δύο τυφλοί, που φώναζαν κι έλεγαν: «Σπλαχνίσου  μας, Υιέ του Δαβίδ!» Κι όταν έφτασε στο σπίτι, πήγαν κοντά του οι τυφλοί και ο Ιησούς τους λέει: «Πιστεύετε πως μπορώ να το κάνω αυτό;» Του λένε «Ναι, Κύριε» Τότε άγγιξε  τα μάτια τους και είπε: «Όπως το πιστεύετε να σας γίνει». Κι ανοίχτηκαν τα μάτια τους. Τότε ο Ιησούς τους πρόσταξε λέγοντας: «Προσέξτε να μην το μάθει κανένας». Αυτοί όμως, μόλις βγήκαν έξω, διάδωσαν τη φήμη του σ’ όλη την περιοχή εκείνη. Ενώ έβγαιναν έξω οι πρώην δύο τυφλοί, του έφεραν έναν κωφάλαλο δαιμονισμένο. Μόλις έδιωξε το δαιμόνιο, μίλησε ο κωφάλαλος. Κι ο κόσμος θαύμασε και είπε. «Ποτέ ως τώρα δεν είδαν οι Ισραηλίτες τέτοια πράγματα!» Οι Φαρισαίοι όμως έλεγαν: «Με τη δύναμη του άρχοντα των δαιμονίων διώχνει τα δαιμόνια». Ο Ιησούς περιόδευε σ’ όλες τις πόλεις και στα χωριά, δίδασκε στις συναγωγές τους, κήρυττε το χαρμόσυνο μήνυμα για τον ερχομό της βασιλείας του Θεού και γιάτρευε κάθε ασθένεια και κάθε αδυναμία στον λαό.

Κάποιες γενικές παρατηρήσεις

1) Ἡ Περικοπή μάς μιλάει καταρχάς για θεραπεία δύο τυφλών. Ο Ματθαίος ξαναμιλάει για θεραπεία δύο τυφλών στο 20, 29-34. Οι άλλοι Ευαγγελιστές μιλούν επίσης για αρκετές θεραπείες τυφλών.  Θα πρέπει να ξέρουμε ότι η τυφλότητα ήταν ασθένεια πολύ διαδεδομένη στην Παλαιστίνη και γενικότερα στην Ανατολή. Ο Χριστός, το φως του κόσμου, ήταν ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένος απέναντι στους τυφλούς, οι οποίοι  στερούνταν μια φυσική αίσθηση, ίσως την βασικότερη. Παράλληλα, η εποχή του Μεσσία ήταν η εποχή που, κατά τους προφήτες, πολλοί τυφλοί θα βρουν το φως τους. Η παροχή επομένως του φωτός από τον Χριστό, είναι σημάδι του ερχομού του Μεσσία.

2) Στην ίδια περικοπή ο Χριστός θεραπεύει και ένα δαιμονιζόμενο κωφάλαλο, ο οποίος στερούνταν επίσης μια βασική αίσθηση, την αίσθηση της ακοής αλλά και την ομιλία. Ο  Χριστός, συνεπώς, θεραπεύει τις  φυσικές  αισθήσεις που δεν λειτουργούν, την όραση και την ακοή του ανθρώπου, αλλά και τη λαλιά του∙ για να έχει ο άνθρωπος τις αισθήσεις του, να επικοινωνεί και να απολαμβάνει την κτίση. Ο άνθρωπος δηλαδή στον νέο κόσμο που εγκαινιάζει ο Χριστός, αποκαθίσταται στην προ της πτώσης κατάσταση. Σκοπός βέβαια είναι όχι να παραμείνει απλώς στην κατάσταση αυτή, αλλά να αυξάνει συνεχώς προς την ατέλεστη  μελλοντική κατάσταση.

3) Οι τυφλοί προφανώς δεν είχαν δει τον Χριστό. Μόνο εξ ακοής τον γνώριζαν. Και η ακοή ήταν ικανή να δημιουργήσει την πίστη στον Χριστό. Με την κραυγή «Ελέησον ημάς, Υιέ Δαβίδ» ζητούσαν το έλεος και τη βοήθεια του Χριστού. Με την κραυγή απέδιδαν καθαρά Μεσσιανικό χαρακτηριστικό στον Ιησού. Είναι άξιο να υπογραμμισθεί το γεγονός ότι οι δύο αυτοί τυφλοί αναγνωρίζουν τον Μεσσία και τον ομολογούν. Οι βλέποντες Φαρισαίοι, όμως, δεν τον αναγνωρίζουν.

Προσέγγιση της Περικοπής

1) Ο Χριστός, με απόλυτη αυθεντία, απευθυνόμενος στους δύο τυφλούς λέγει «κατά την πίστιν υμών γενηθήτω υμίν». Τα λόγια αυτά του Χριστού μάς θυμίζουν τη δημιουργική προσταγή του Θεού κατά τη δημιουργία. Μας θυμίζουν δηλαδή το «και είπεν ο Θεός γενηθήτω φως» και όλες τις προσταγές του, που περιείχαν τη λέξη «γενηθήτω» κατά τη δημιουργία του κόσμου. Όπως με εκείνη την αυθεντική προσταγή δημιουργήθηκε προοδευτικά ο κόσμος, έτσι με την ίδια αυθεντικότητα αναδημιουργείται ο άνθρωπος και η κτίση από τον Λόγο του Θεού. Οι συγκεκριμένοι άνθρωποι αποκτούν το πολύτιμο αγαθό της όρασης.

2) Το θαύμα των δύο τυφλών έχει την ιδιαιτερότητα ότι ο Χριστός  ρωτάει, πριν το κάνει, αν έχουν οι δύο τυφλοί πίστη. Δεν ρωτάει τι θέλετε να σας κάνω, που ήταν το φυσικότερο, αλλά αν πιστεύουν ότι μπορεί να τους θεραπεύσει. Από το ότι τον ακολουθούν κραυγάζοντας, από το ότι τον προσφωνούν Υιό του Δαβίδ (απόγονο του Δαβίδ), από το ότι του ζητούν έλεος, δηλαδή ευσπλαχνία, προκύπτει σαφώς ότι πιστεύουν και μάλιστα πολύ. Ο Κύριος ήξερε ακριβώς τις διαθέσεις τους. Ρωτά όμως για να φανερωθεί η πίστη τους στους παρόντες, για τους οποίους επίσης γίνεται το θαύμα.

Με την ευκαιρία να σημειώσουμε ότι δεν μπορούμε να περιμένουμε μια συμπεριφορά του Χριστού όμοια και απαράλλακτη πάντα. Αλλού δεν ρωτάει για την πίστη τους. Αλλού αντίθετα ρωτάει. Εκείνος είναι ο μοναδικός καρδιογνώστης. Οι ενέργειες του Χριστού και οι λόγοι του είχαν πολλούς και διάφορους παραλήπτες.

3) Ο Ιησούς έκανε πάλι, όπως τονίζει κυρίως το Ευαγγέλιο του Μάρκου, ένα θαύμα αφής και λόγου∙ «Ήψατο των οφθαλμών αυτών» λέγει το κείμενο. Δια της αφής ο Χριστός, όπως σε πολλά  άλλα θαύματα (βλ.  «ήψατο της χειρός» «ήψατο  της γλώσσης» κ. λ. π.), παρέχει την ίαση. Δια της δικής του Θεανθρώπινης  αίσθησης ευεργετεί τις ανθρώπινες αισθήσεις. Ταυτόχρονα, είναι προάγγελος της εκκλησιαστικής πράξης, όπου η χάρη των μυστηρίων μεταδίδεται δια των αισθήσεων. Και στην αφή προστίθεται ο λόγος. Το κείμενο χρησιμοποιεί το ρήμα «λέγων»,  που προσδίδει στην πράξη του Λόγου Ιησού ύψιστη αυθεντία.

4) Μόλις ανοίχτηκαν τα μάτια των τυφλών το κείμενο προσθέτει ένα ρήμα που προκαλεί στους ερμηνευτές πονοκέφαλο. Και το ρήμα αυτό είναι το «ενεμβριμήσατο». Το ρήμα αυτό δεν δηλώνει κάτι το φανταστικό. Κάτι το προσποιητό. Αυτό το ρήμα δηλώνει μάλλον την έντονη συγκινησιακή φόρτιση του  Χριστού. Η θεία φύση συγκρατεί την ανθρώπινη, που πάει να ξεσπάσει σε οργή. Και λέγει ό, τι λέγει με έμφαση, με σφοδρότητα, όχι όμως σε βρασμό οργής. Απλά τους φοβέρισε.

4) Τί τους λέει δηλαδή; Τους λέει: Κοιτάτε  να μη το μάθει κανείς. Όμως εκείνοι μόλις βγήκαν από το σπίτι το διαλάλησαν σε όλο τον κόσμο. Το διαφήμισαν παντού. Είναι μια ευγνώμονη ανυπακοή αυτή, για την οποία τι μπορεί να πει κανείς; Μακάρι να δείχνομε πάντα υπακοή στο λόγο του Θεού. Μακάρι να δείχνουμε αυτοσυγκράτηση, για να βλέπομε και εμείς το έλεος του Θεού να γεφυρώνει όντως την απόσταση ανάμεσα στον Θεό και στον άνθρωπο.

5) Η Περικοπή κάνει λόγο και για δεύτερο θαύμα του Κυρίου. Το θαύμα του δαιμονιζόμενου κωφάλαλου, στον οποίο ο Κύριος απέδωσε και την ακοή και τη λαλιά και ταυτόχρονα  απάλλαξε τον ασθενή από το δαιμόνιο, που ήταν μάλλον η αιτία που ήταν κωφάλαλος. Kαι το θαύμα αυτό αυξάνει τη φήμη τού Χριστού και το θαυμασμό του κόσμου. Διευρύνει το πεδίο δράσης του. Αύξησε όμως και την εχθρότητα των Φαρισαίων, που φτάνουν να πουν το εντελώς παράλογο : ότι με τη βοήθεια του σατανά εκβάλλει τα δαιμόνια. Δεν μπορούν να αρνηθούν το θαύμα. Το αποδίδουν όμως στον διάβολο. Είναι πρωτάκουστη η σκέψη αυτή των Φαρισαίων. Σε άλλη περίπτωση ο Χριστός τους αποστομώνει με το λογικότατο επιχείρημα: εάν το δαιμόνιο χάνει την εξουσία του με την δύναμη του άρχοντα των δαιμονίων πώς θα σταθεί η εξουσία του;

Και 6) ο Χριστός με θεϊκή αυθεντία εκδηλώνει την αγάπη του σε όλους τους Ιουδαίους.  Περιόδευε σ’ όλες τις πόλεις και στα χωριά, δίδασκε στις συναγωγές τους (στους τόπους λατρείας και θρησκευτικής αγωγής), κήρυττε το χαρμόσυνο μήνυμα για τον ερχομό της βασιλείας του Θεού και γιάτρευε κάθε ασθένεια και κάθε αδυναμία στον λαό. Όλη αυτή η δράση ήταν η απάντησή του σε κάθε κακόβουλη και σκληρή θέση των Ιουδαίων απέναντί του.

Μηνύματα

Ως μέλη της Εκκλησίας είμαστε κληρονόμοι αναρίθμητων θείων δωρεών. Ας έχουμε τα μάτια μας ανοιχτά, για να βλέπουμε τις δωρεές αυτές του Θεού.

Την Μ. Πέμπτη ψάλλουμε: «τας αισθήσεις ημών καθαράς τω Χριστώ παραστήσωμε…». Αυτή η προτροπή μάς ζητάει να έχουμε καθαρές τις αισθήσεις μας και να μη διαστρεβλώνουμε τα πράγματα που κάνει ο Θεός και η φιλανθρωπία του

Να προσπαθούμε να έχουμε καθαρή καρδιά, για να διακρίνουμε τη φανέρωση της θείας αγάπης στις λεπτομέρειες της ζωής μας.

π. Ι. Σ.