Σχόλιο στο Ευαγγελικό Ανάγνωσμα: Λκ 18, 35-43

 

Η Περικοπή

Εκείνο τον καιρό, καθώς ο Ιησούς πλησίαζε την Ιεριχώ, ένας τυφλός καθόταν στην άκρη του δρόμου και ζητιάνευε. Όταν άκουσε το πλήθος που περνούσε, ρώτησε να μάθει τι συνέβαινε. Του είπαν ότι περνάει ο Ιησούς ο Ναζωραίος . Τότε εκείνος άρχισε να φωνάζει δυνατά: «Ιησού, Υιέ του Δαβίδ, σπλαχνίσου με!» Αυτοί που προπορεύονταν τον μάλωναν να σωπάσει, εκείνος όμως φώναζε ακόμη πιο πολύ: «Υιέ του Δαβίδ σπλαχνίσου με!» Τότε ο Ιησούς στάθηκε και έδωσε εντολή να τον φέρουν κοντά του. Αυτός πλησίασε κι εκείνος τον ρώτησε: «Τι θέλεις να σου κάνω;» «Κύριε, θέλω ν’ αποκτήσω το φως μου», αποκρίθηκε. Κι ο Ιησούς του είπε: «Ν’ αποκτήσεις το φως σου! Η πίστη σου σε έσωσε». Αμέσως ο τυφλός βρήκε το φως του κι ακολουθούσε τον Ιησού δοξάζοντας τον Θεό. Και όλος ο κόσμος, όταν τον είδε, δοξολογούσε τον Θεό.

Χαρακτηριστικά της Περικοπής

α) Και αυτό το θαύμα διηγούνται και οι τρεις Συνοπτικοί Ευαγγελιστές, με μικροδιαφορές. Οι μεγαλύτερες είναι πρώτον το γεγονός ότι ο Μάρκος μόνο αναφέρει και το όνομά του (Βαρτιμαίος γιός του Τιμαίου). Το ότι κατονομάζεται ίσως δείχνει ότι όταν γραφόταν το ευαγγέλιο ήταν ήδη γνωστό μέλος της κοινωνίας. Η άλλη διαφορά είναι ότι ο Ματθαίος ομιλεί για θεραπεία δύο τυφλών.

β) Η θεραπεία τυφλών, όπως και η θεραπεία δαιμονιζόμενων, είναι από τα συνηθέστερα σημεία του Ιησού. Ο Ιησούς χαρίζει την ίαση της όρασης στον κόσμο, για να αναζητάει ο κόσμος και την πνευματική όραση και τον πνευματικό φωτισμό, με τον οποίον θα έχουν καθαρή θέα του προσώπου του.

γ) Ο τυφλός ήταν απλός άνθρωπος. Κι όμως προσφωνεί το Χριστό με ένα ορθό τίτλο: «Υιέ Δαβίδ». Και άλλες φορές τον προσφωνούσαν με τον ίδιο τίτλο τυφλοί στον Ματθαίο και τον Μάρκο. Αυτό σημαίνει άραγε σωστή γνώση του Χριστού, ως Μεσσία; Θα το δούμε πιο κάτω.

δ) Ο Χριστός δεν επιτιμά τον τυφλό ούτε του δίνει εντολή να σιγήσει. Αίρει επίσης την απαγόρευση που άλλες φορές επέβαλλε για τη μεσσιανική του ιδιότητα. Ίσως να οφείλεται αυτό στο ότι εγγίζει το τελευταίο Πάσχα του.

Και ε) Το θαύμα έγινε καθώς ο Χριστός πήγαινε στα Ιεροσόλυμα για το τελευταίο Πάσχα του και είναι ένα από τα τρία τελευταία θαύματά του, πριν από την ανάσταση. Το ένα ήταν της συκιάς που καταράστηκε∙ και το άλλο ήταν η θεραπεία του αφτιού του δούλου που ο αψύς Πέτρος έκοψε.

Προσέγγιση της Περικοπής

α) Ο τυφλός ήταν ταυτόχρονα και πτωχός και καθόταν στην άκρη του δρόμου ζητώντας τη βοήθεια των ανθρώπων. Από τα πράγματα φαίνεται ότι ο άνθρωπος αυτός είχε την αξιοπρέπειά του. Δεν την είχε χάσει, όπως πολλοί επαίτες σήμερα. Οι συνάνθρωποι προφανώς τον παράβλεπαν. Ο Χριστός όμως, όχι. Έριξε βλέμμα ευμενές προς αυτόν.

β) Ήταν πολλοί οι άνθρωποι που βρίσκονταν στην Ιεριχώ. Ἡ πόλη ήταν πλούσια και έκειτο πλησίον της Ιερουσαλήμ. Αν δε λάβει κανείς υπόψη του ότι μετά από λίγες μέρες ήταν το Πάσχα, καταλαβαίνει την πολυκοσμία, η οποία συνέρρεε στα Ιεροσόλυμα και ήταν αυξημένη κατά πολύ, λόγω του γνωστού πια Χριστού. Μέσα σε τέτοια συρροή και τέτοια κίνηση ο τυφλός ρώτησε τι τάχα συμβαίνει, γιατί προφανώς γινόταν θόρυβος όχι συνηθισμένος.

γ) Ο λαός τον πληροφόρησε ότι περνάει ο Ιησούς, για τον οποίο ο τυφλός είχε, όπως φαίνεται από τις μετέπειτα αντιδράσεις του, ακούσει πολλά και κυρίως είχε πιστέψει ότι αυτός είναι ο αναμενόμενος Μεσσίας. Και ο τυφλός του φωνάζει: «Ἰησοῦ, Υἱὲ Δαυίδ, ἐλέησόν με».

1. i) Να πούμε κάτι κατ’ αρχάς για τον τίτλο «Υἱὸς Δαυίδ», ο οποίος είναι σημαντικός τίτλος του Χριστού στην Κ. Διαθήκη: Ο τίτλος αυτός χαρακτηρίζει τον Ιησού ως κληρονόμο του Ισραηλιτικού θρόνου. Σήμαινε τον Μεσσία. Ο προφήτης Νάθαν προείπε στον Δαβίδ ότι από αυτόν θα γεννηθεί ο Μεσσίας. Ο Ησαΐας προφήτευσε ότι ο Μεσσίας θα επανορθώσει τη βασιλεία του πατέρα του Δαβίδ κ. λ. π. Οι Ιουδαίοι, στην πλειονότητά τους, αυτή την προφητεία διαχρονικά κατανοούσαν εθνικιστικά. Υπήρχε όμως, όπως έχουμε πει άλλη φορά, ένα μέρος του λαού, πού διαχρονικά πάλι, ανέμενε τον Μεσσία, τον διάδοχο του Δαβίδ, πνευματικά. Το γνωστό εὐσεβὲς ὑπόλοιπο. Τέτοιος πρέπει να ήταν ὁ τυφλός της περικοπής μας.

ii)Ένας τυφλός, λοιπόν, μπροστά μας με ορθάνοιχτη πνευματική όραση. Ζητούσε από τον Ιησού το έλεός του. Ὁ παρατρεχάμενος λαός προσπαθούσε να τον κάνει να σωπάσει, μια και δυο φορές. Μα κείνος φώναζε ικετευτικά: «Ἐλέησόν με». Ο πόθος του να βρει το φως του ήταν πάνω από τα εμπόδια, που ήταν τριγύρω του.

iii) Να παρεμβάλλουμε εδώ μια σκέψη: Και σήμερα πολλοί από μας, που λέμε πως βρισκόμαστε κοντά στο Χριστό εμποδίζουμε με τον τρόπο μας, ίσως και άθελά μας, κάποιον ή κάποιους που επιθυμούν να πλησιάσουν το Χριστό. Νομίζω ότι είναι κάτι που πρέπει να προσέχουμε.

1. iv) Γι’ αυτό το «ἐλέησόν με», που κράζει ο τυφλός, να σημειώσουμε επίσης ότι έγινε η κατ’ εξοχήν επίκληση της Εκκλησίας μας. Ἡ πιο σύντομη δέηση, η πιο θερμή και πιο δραστική προσευχή μας. «Μέσα στις δύο αυτές λέξεις εκφράζεται η αληθινή θέση μας απέναντι στο Θεό κι όλο το μυστήριο της σωτηρίας μας, που είναι έργο του ελέους, της χάρης και των οικτιρμών του Θεού για μας», όπως θα πει ένας πολύ σεβαστός, λόγιος και μακαριστός τώρα επίσκοπος της Εκκλησίας μας.

δ) Ο Ιησούς, δείχνοντας τη φιλοστοργία του και αδιαφορώντας για το λαό, δίνοντας προτεραιότητα από κάθε άλλη ενέργεια στον τυφλό, «σταθείς κελεύει αὐτὸν ἀχθῆναι πρὸς αὐτόν». Μια πρώτη δόση ευλογίας και τιμής λαμβάνει ο τυφλός. Ήταν με την πίστη του πολύ κοντά στο Χριστό. Τώρα έρχεται και σωματικά. Ο Χριστός τον ερωτά: Τί θέλεις να σου κάνω; Και ο τυφλός απαντά : Κύριε, να ξαναδώ το φως μου, λόγος που δεν είναι μια απλή απάντηση, αλλά μια ικεσία διάπυρη, που τώρα διατυπώνεται ευθέως και από κοντά. Δεν επαιτώ από σένα Κύριε, χρήματα, αλλά ζητώ το έλεός σου .

ε) Ο Κύριος, με εξουσία και δύναμη, λέει στον τυφλό: Ξαναδές το φως σου. Η πίστη σου σε έσωσε. Και ο λόγος έγινε έργο. Γιατί ο λόγος του Θεού, όπως σημειώνει ο μακαριστός επίσκοπος που μνημονεύτηκε, «δεν είναι ένας ήχος που δονεί μόνο τον αέρα, αλλά λόγος ενυπόστατος και δημιουργικός. Είναι λόγος μαζί και πράξη».

στ) Ο τυφλός ξανάδε το φως του κι ακολουθούσε τον Χριστό, δοξάζοντας τον Θεό. Αυτό είναι και το βασικό σε όλο το θαύμα. Τον ακολουθούσε στην κυριολεξία μα και στη βιωτή. Και ο λαός, ο ίδιος λαός που εμπόδιζε τον τυφλό να επικαλείται το έλεος του Χριστού, ὁ λαός που θα φωνάζει σε λίγες μέρες το «Ὡσαννά» και την ίδια εβδομάδα το «σταυρωθήτο» επίσης δόξαζε τον Θεό.

Οι άνθρωποι, αδελφοί μου, είμαστε τρεπτοί, που θα πει μεταβαλλόμαστε συχνά. Να αγωνιζόμαστε ώστε να γίνουμε στο καλό σταθεροί. Και από εκεί και πέρα ολοένα να έχουμε την πνευματική όραση, που μας επιτρέπει να βλέπουμε το καλό και να το υιοθετούμε.

Μηνύματα

α) Ο τυφλός με τη δύναμη της πίστης αψήφησε τις επιτιμήσεις και τα εμπόδια του όχλου και ήρθε σε πνευματική επικοινωνία με τον Χριστό. Έτσι ξαναγεννήθηκε και κατάλαβε περισσότερο ποιος είναι και τι ζητάει από αυτόν. Και ο Χριστός ζητάει να τον ακολουθούμε, που θα πει να ακολουθούμε τα ίχνη που εκείνος άφησε.

β) Ο Χριστός ήρθε στον κόσμο ως φως. Ήρθε να κηρύξει «τυφλοῖς ἀνάβλεψιν». Να γίνει «φῶς εἰς ἀποκάλυψιν ἐθνῶν». Ο ίδιος κήρυξε ότι είναι «τὸ φῶς τοῦ κόσμου». Όλα αυτά σημαίνουν ότι ο Χριστός είναι το πνευματικό φως, που φωτίζει «κάθε ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν κόσμον». Δείχνει το δρόμο της σωτηρίας, είναι αυτή η ίδια η σωτηρία του ανθρώπου και του κόσμου.

 

π. Ι. Σ.