«Ὁ χρόνος τρέχει καί δέν περιμένει αὐτόν πού ἀργοπορεῖ. Καί ὅπως δέν μπορεῖς νά ἀνακόψεις τό ρέμα τοῦ ποταμοῦ, ἔτσι οὔτε καί τόν χρόνο πού τρέχει μπορεῖς νά συγκρατήσεις, ἐκτός ἄν τόν προλάβεις ἀπό νωρίς. Γι’ αὐτό τώρα πού μπορεῖς, προτοῦ περάσει ὁ καιρός, ἄρπαξε γερά τίς εντολές τοῦ Θεοῦ καί ἐφάρμοσέ τες».
Μέ αὐτά τά προειδοποιητικά λόγια, ἀγαπητοί ἐν Χριστῷ ἀδελφοί, ὁ Μέγας Βασίλειος, ὑπενθυμίζει σέ ὅλους μας μία πολύ μεγάλη ἀλήθεια. Ποιά εἶναι αὐτή; Ὃτι ὁ χρόνος εἶναι πολύ ὀλισθηρός καί ἀλίμονο σ’ ἐκεῖνον πού δέν θά τόν συγκρατήσει καί δέν θά τόν ἀξιοποιήσει συνετά. Ἄς δοῦμε, ἀδελφοί μου, πῶς ἡ Ἐκκλησία ἀντιλαμβάνεται καί βιώνει τόν χρόνο κι ἂς ἀναλογιστοῦμε, πῶς θά μποροῦσε ὁ καθένας ἀπό ἐμᾶς τό νέο χρόνο, πού ἀνέτειλλε, νά τόν ἐπενδύσει ἀποδοτικά γιά τή σωτηρία του. Ἂν τό καλοσκεφτοῦμε, ἀδελφοί μου, θά διαπιστώσουμε ὃτι ἡ σχέση μας μέ τόν χρόνο εἶναι συχνά προβληματική. Ἀκοῦμε ἀνθρώπους βαριεστημένα νά λένε: «Δεν ξέρω πῶς νά σκοτώσω τον χρόνο μου, δέν περνάει μέ τίποτα». Ἂλλες φορές βλέπουμε ἀνθρώπους μετανιωμένους νά ὁμολογοῦν: «Μακάρι νά μποροῦσα νά γυρίσω πίσω τόν χρόνο. Ἔχασα τόν καιρό μου σέ ἀνούσια πράματα». Ἂλλοτε συναντοῦμε ἀνθρώπους κατααγχωμένους ἀπό τίς δουλειές, πού ποτέ δέν τελειώνουν, νά μονολογοῦν: «Τρέχω καί δέν φτάνω». Ἂλλοτε ἀκοῦμε ἀνθρώπους ἀμέριμνα νά τραγουδοῦν: «Μιά ζωή τήν ἔχουμε κι ἂν δέν τήν γλεντήσουμε, τί θά καταλάβουμε». Καί ἄλλες φορές συλλαμβάνουμε τούς ἑαυτούς μας νά κακοποιοῦμε εὐκαιρίες πού μᾶς δίνονται καί νά χρησιμοποιοῦμε κατά τ’ ἄλλα εὐλογημένες καταστάσεις γιά ἐφάμαρτους σκοπούς. Φαίνεται, ἀδελφοί μου, ὅτι πολλοί ἀπό ἐμᾶς δέν τολμοῦμε νά δοῦμε κατάματα τόν χρόνο καί μᾶλλον σάν ἀντίπαλο τόν λογαριάζουμε, πού μᾶς σέρνει σιγά-σιγά πρός τόν θάνατο. Αὐτήν, ὃμως, τή ρηχή, ἀλλά καί φοβισμένη κοσμική στάση ἀπέναντι στόν χρόνο ἒρχεται μέ τή δική της σοφή λογική ἡ Ἐκκλησία νά τήν ἀνατρέψει. Καί κάθε φορά πού ἐρχόμαστε στήν Ἐκκλησία μᾶς ὑπενθυμίζει, ὃτι ὁ χρόνος δέν εἶναι ἐχθρός, ἀλλά σύμμαχος. Εἶναι ἓνα μέσο, πού ἄν τό ἀξιοποιήσουμε σωστά, δίνουμε τό δικαίωμα στόν Θεό νά παρέμβει στόν φθαρτό μας χρόνο καί νά τόν κάνει αἰώνιο.
Ἀκούσαμε αὐτές τίς μέρες: «Ἡ Παρθένος σήμερον τὸν ὑπερούσιον τίκτει». Ψάλλαμε τήν ἡμέρα τῶν Θεοφανίων: «Σήμερον ὁ Δεσπότης τὸ βάπτισμα λαμβάνει». Θά ἀκούσουμε τή Μεγάλη Παρασκευή: «Σήμερον κρεμᾶται ἐπὶ ξύλου ὁ ἐν ὕδασι τὴν γῆν κρεμάσας». Καί τήν Κυριακή τοῦ Πάσχα θά ψάλλουμε πανηγυρικά: «Σήμερον πᾶσα κτίσις ἀγάλλεται καὶ χαίρει ὅτι Χριστὸς ἀνέστη καὶ Ἅδης ἐκσυλεύθη». Κι ὃλα αὐτά ὂχι πρίν δύο χιλιάδες χρόνια, ἀλλά σήμερα.
Μέσα στήν Ἐκκλησία, ἀδελφοί μου, ὃλα ἐκεῖνα πού ἔπραξε ὁ Χριστός γιά τή δική μας σωτηρία συμβαίνουν τώρα, ἐδῶ, σήμερα. Ζοῦμε μέ τέτοιον τρόπο, ἀδελφοί μου, τή συμμετοχή μας στίς ἱερές ἀκολουθίες; Ἄν ὄχι, ἄς τό προσπαθήσουμε τό νέο ἔτος. Καί ἀπαραιτήτως νά πάρουμε πιό ζεστά το θέμα τῆς συμμετοχῆς μας στή Θεία Εὐχαριστία. Σέ κάθε Θεία Λειτουργία, ἀνεξαιρέτως, βρισκόμαστε κι ἐμεῖς μαζί μέ τούς μαθητές ἐκεῖ, στό Μυστικό Δεῖπνο, καί μ’ ἕνα παράδοξο, ἀλλά ἀπόλυτα ἀληθινό τρόπο, συμμετέχουμε καί στήν Σταύρωση καί στήν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου.
Κι ὃταν μεταλαμβάνουμε κατάλληλα προετοιμασμένοι τῶν ἀχράντων μυστηρίων γευόμαστε τούς θησαυρούς τῆς Βασιλείας του. Ἰσχύει καί γιά μᾶς ὁ λόγος τοῦ Χριστοῦ: «Ὁ τρώγων μου τὴν σάρκα καὶ πίνων μου τὸ αἷμα ἔχει ζωὴν αἰώνιον» (Ιω. 6,54). Πόσο πιό οὐράνια θά ἦταν ἡ καθημερινότητά μας ἀδελφοί μου, ἄν εἴχαμε ἀφήσει τόν χρόνο μας νά διαποτισθεῖ ἀπό τό πνεῦμα τῆς Θείας Λειτουργίας; Ὁ χριστιανός ὅμως ἀδελφοί μου δέν ἀξιοποιεῖ πνευματικά τόν χρόνο του μόνον ὃταν βρίσκεται στό ναό, ἀλλά διαρκῶς. Αὐτό ἄλλωστε ζητᾶμε σέ κάθε Θεία Λειτουργία: «Τὴν ἡμέραν πᾶσαν, τελείαν, ἁγίαν, εἰρηνικὴν καὶ ἀναμάρτητον, παρά τοῦ Κυρίου, αἰτησώμεθα». Καί γι’ αυτήν τήν καθημερινή ἀξιοποίηση τοῦ χρόνου μας χρειάζεται ἱεράρχηση. Μᾶς τό ἔχει πεῖ ὁ Χριστός: «Ζητεῖτε δέ πρῶτον τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιοσύνην αὐτοῦ, (ἀφιερῶστε πρῶτα ἀπ’ ὅλα χρόνο γιά τή σωτηρία σας), καί ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν (καί ὅλα τά ὑπόλοιπα πού σᾶς χρειάζονται γιά νά ζήσετε, θά σᾶς δοθοῦν)» (Ματθ. 6,33).
Κερδίζω λοιπόν πνευματικά τή μέρα μου, ὅταν, προτοῦ κάνω τίς ἄλλες δουλειές μου, ἀφιερώσω χρόνο στόν Θεό. Πῶς γίνεται αὐτό; Μέ τό νά βρῶ μιά ἥσυχη γωνιά στό σπίτι μου καί νά προσευχηθῶ. Ὄχι νά κάνω βιαστικά ἕνα σταυρό καί νά πῶ μηχανικά τό «Πάτερ ἡμῶν». Ἡ προσευχή, γιά νά εἰσακουσθεῖ στόν Θεό, θέλει δόσιμο καρδιᾶς, θέρμη, ἐπιμονή, κι ὅλα αὐτά δέν γίνονται μαγικά, χρειάζεται χρόνος. Πῶς ἀλλιῶς μπορῶ νά κερδίσω τή μέρα μου; Μέ τό νά ἀποκτήσω τήν πολύ εὐλογημένη συνήθεια νά μελετάω καθημερινά τήν Ἁγία Γραφή. «Δέν μπορεῖ κάποιος νά σωθεῖ, ἄν δέν μελετᾶ συνεχῶς τίς Γραφές», προειδοποιεῖ ὁ ἱερός Χρυσόστομος. Κερδίζω πνευματικά τή μέρα μου κι ὅταν σκορπῶ ἀγάπη στούς συνανθρώπους μου. «Τον καιρό πού δέν κάνουμε ἐλεημοσύνες, νά τόν θεωροῦμε σάν νά μήν ὑπάρχουμε στήν ζωή» μᾶς συμβουλεύει καί πάλι ὁ Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος.
Ἂς δώσουμε λοιπόν, ἀδελφοί μου, τήν καινούργια χρονιά περισσότερο χρόνο στό Θεό μέ τήν προσευχή καί τή μελέτη τοῦ Λόγου του, κι ἄς ἀφιερώσουμε περισσότερο χρόνο στίς εἰκόνες του, στούς συνανθρώπους μας, δηλαδή, μέ τήν ἀγάπη μας πρός αὐτούς. Δέν εἶναι ὅμως μόνο κάθε μέρα, ἀλλά εἶναι καί κάθε ἀνεξαιρέτως στιγμή πού ἔχει ἀνυπολόγιστη ἀξία. Ὁ Ἀπόστολος Παῦλος μᾶς προτρέπει νά ζοῦμε μέ σύνεση «ἐξαγοραζόμενοι τὸν καιρόν, ὅτι αἱ ἡμέραι πονηραί εἰσιν» (Ἐφ. 5,16). Δηλαδή, μέσα σ’ ἕναν κόσμο πού εἶναι γεμᾶτος σκάνδαλα καί πειρασμούς, ἐμεῖς νά φροντίζουμε νά ἀξιοποιοῦμε πνευματικά κάθε στιγμή. Χρειάζεται ἐτοιμότητα, διότι ἀρκεῖ μονάχα μιά στιγμή πειρασμοῦ γιά νά χάσουμε τά πάντα, καί μπορεῖ ἐκμεταλλευόμενοι μιά στιγμή χάριτος νά κερδίσουμε τά πάντα. Μᾶς λέει ὁ Χριστός: «Ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν βιάζεται, καὶ βιασταὶ ἁρπάζουσιν αὐτήν» (Ματθ. 11,12).
Δέν εἶναι μόνο, ὅτι κανείς πρέπει νά μοχθήσει, γιά νά κερδίσει τήν βασιλεία τῶν οὐρανῶν. Ὅπως ἐπισημαίνουν κάποιοι ἑρμηνευτές, χρειάζεται κανείς νά εἶναι καί σέ ἐγρήγορση, διότι ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν περνᾶ μέ βιασύνη ἀπό μπροστά μας, κι ἐμεῖς πρέπει νά βιαστοῦμε νά τήν προλάβουμε. Μία στιγμή διήρκησε ἡ κλήση τοῦ Χριστοῦ στόν πλούσιο νεανίσκο. Καί ἐκεῖνος αὐτήν τήν τεράστια εὐκαιρία, τήν σπατάλησε. Καί ἔχασε τό πᾶν. Νά περάσει δηλαδή στήν αἰωνιότητα ὡς μαθητής τοῦ Χριστοῦ καί ὡς ἅγιος. Σέ μία στιγμή ὁ τεσσαρακοστός μάρτυρας ὀλιγοψύχησε καί βγῆκε ἀπό τήν παγωμένη λίμνη τῆς Σεβαστείας καί ἔχασε τόν παράδεισο. Καί σέ μία στιγμή ὁ εἰδωλολάτρης στρατιώτης, πού τόν παρακολουθοῦσε, πῆρε τήν θέση του στήν παγωμένη λίμνη καί κέρδισε τήν αἰωνιότητα. Θά ὑπάρξουν, ἀδελφοί μου, κρίσιμες στιγμές στή ζωή μας εἴτε πειρασμῶν εἴτε μεγάλων εὐκαιριῶν τοῦ Θεοῦ, γιά τίς ὁποῖες πρέπει νά εἴμαστε πανέτοιμοι. Νά, λοιπόν, ἄλλος ἕνας λόγος νά φιλοτιμηθοῦμε καί νά ἀξιοποιήσουμε πνευματικά τόν χρόνο μας. Ὑπάρχει ὅμως καί κάτι ἄλλο. Ὁ βιολογικός μας χρόνος, ἀδελφοί μου, εἶναι συνεσταλμένος. Εἴμαστε «πάροικοι καὶ παρεπίδημοι» (Α΄ Πέτρ. β΄ 11). Ὁ θάνατος, ἀδελφοί μου, ἔρχεται χωρίς νά προειδοποιεῖ. Γι’ αὐτό, ἀδελφοί μου, εἶναι καιρός νά ἀνασκουμπωθοῦμε, νά καθαρίσουμε τό χωράφι τῆς ψυχῆς μας ἀπό τά πάθη καί νά καλλιεργήσουμε σέ αὐτό τίς ἀρετές, προτοῦ ἔλθει ὁ χειμώνας, προτοῦ σταθοῦμε μπροστά στό φοβερό κριτήριο τοῦ Χριστοῦ. Ἄς καλλιεργήσουμε λοιπόν τήν πολλή εὐλογημένη ἀρετή τῆς μνήμης τοῦ θανάτου, κι ἄς νοσταλγήσουμε τήν ἀληθινή μας πατρίδα, τόν παράδεισο. Τό νέο ἔτος ἄς ποθήσουμε λίγο παραπάνω τόν Χριστό πού ἔρχεται. Ὑπάρχει καί κάτι τελευταῖο. Ἀφορμή μᾶς δίνει μία πολλή δυνατή αἴτηση, πού ἀναπέμπουμε σέ κάθε Θεία Λειτουργία: «Τὸν ὑπόλοιπον χρόνον τῆς ζωῆς ἡμῶν ἐν εἰρήνῃ καὶ μετανοίᾳ ἐκτελέσαι […]». Μέσα στήν ἐκκλησία, καί πουθενά ἀλλοῦ, μᾶς προσφέρεται ἡ μοναδική δυνατότητα νά γυρίσουμε πίσω στόν χρόνο. Ὄχι μόνο νά γυρίσουμε πίσω, ἀλλά καί νά διορθώσουμε τό παρελθόν μας. Ἀρκεῖ νά ὁμολογήσουμε τίς ἁμαρτίες μας στήν ἐξομολόγηση καί νά μετανοήσουμε. Νά πάρουμε τήν ἀπόφαση ποτέ πιά νά μήν τίς διαπράξουμε. Εὐκαιρία, λοιπόν, ἀδελφοί μου, το νέο ἔτος, ἄν δέν τό ἔχουμε ἤδη πράξει, νά συνδεθοῦμε μ’ ἕναν πνευματικό πατέρα, γιά νά σβήσουμε ἀπό τό παρελθόν τῆς ψυχῆς μας ὅλα αὐτά πού δέν ἀρέσουν στόν Θεό. Ἀδελφοί, εἶναι ἄγνωστο ὅτι τό 2023 θά ἐξαντληθεῖ γιά τόν καθένα μας, τήν οἰκογένειά μας, τήν κοινωνία μας, τό ἔθνος μας.
Ἐμεῖς, νά φερθοῦμε ὡς συνετοί ἔμποροι «ἐξαγοραζόμενοι τὸν καιρό», πουλῶντας φθαρτό χρόνο κι ἀγοράζοντας αἰώνιο, νά ἀξιοποιήσουμε πνευματικά ὃλες τίς εὐκαιρίες πού θά μᾶς δοθοῦν, κι ἔτσι τό νέο ἔτος νά μπορέσουμε νά βρεθοῦμε ἕνα βῆμα πιό κοντά στή χάρη τοῦ Χριστοῦ μας καλή καί εὐλογημένη χρονιά. Ἀμήν.
Οἱ ἱερεῖς τῆς Ἐνορίας μας
