Το Αποστολικό απόσπασμα της σημερινής Κυριακής παρμένο από την Επιστολή του Αποστόλου Παύλου προς Γαλάτας, αναδεικνύει τη μετάβαση από την εποχή του Νόμου στην εποχή της χάρης, που προσφέρει ο Χριστός. Περιγράφει πώς η πίστη απελευθερώνει τον άνθρωπο, τον ενώνει με τον Χριστό και τον καθιστά κληρονόμο των θείων υποσχέσεων, δημιουργώντας μια νέα πνευματική ενότητα χωρίς διακρίσεις και περιορισμούς.
Το κείμενο σε απόδοση στη νεοελληνική λέει: Αδέλφια, πριν έρθει η λύτρωση και η σωτηρία μέσω της πίστης, όλοι φυλασσόμασταν από τον Νόμο, κλεισμένοι και περιορισμένοι, προορισμένοι για την πίστη που θα αποκαλυπτόταν στον καιρό της. Έτσι ο Νόμος έγινε παιδαγωγός μας, που μας καθοδηγούσε και μας προετοίμαζε να επιθυμήσουμε και να γνωρίσουμε τον Χριστό, ώστε να λάβουμε τη δικαίωση από την πίστη. Από τότε όμως που ήρθε αυτή η πίστη, δηλαδή ο Χριστός, που μας δίνει τη δικαίωση μέσω της πίστης σε αυτόν δεν είμαστε πλέον κάτω από τον παιδαγωγό, δηλαδή κάτω από τον Νόμο. Γιατί όλοι είστε παιδιά του Θεού μέσω της πίστης στον Ιησού Χριστό, αφού όσοι βαπτιστήκατε στο όνομα του Χριστού και τον ομολογείτε ως Σωτήρα, ντυθήκατε τον Χριστό και ενωθήκατε μαζί του. Γι’ αυτό και στη νέα κατάσταση, στη βασιλεία του Χριστού, δεν υπάρχουν διαφορές εθνικότητας, τάξης ή φύλου. Δεν υπάρχει Ιουδαίος ούτε Έλληνας, δεν υπάρχει δούλος ούτε ελεύθερος, δεν υπάρχει άνδρας και γυναίκα, γιατί όλοι εσείς είστε ένας νέος άνθρωπος, ένα νέο σώμα, μέσω του Ιησού Χριστού. Και αν εσείς, οι εθνικοί που πιστέψατε, ανήκετε στον Χριστό, τότε είστε πνευματικοί απόγονοι του Αβραάμ και, σύμφωνα με την υπόσχεση που του έδωσε ο Θεός, κληρονόμοι των ευλογιών. Σας λέω επίσης και αυτό όσο καιρό ο κληρονόμος είναι ανήλικος, δεν διαφέρει σε τίποτε από τον δούλο, αν και είναι κύριος ολόκληρης της κληρονομιάς. Βρίσκεται όμως κάτω από την κηδεμονία και την εξουσία των επιτρόπων, που τον εκπροσωπούν, και των οικονόμων, που διαχειρίζονται την περιουσία, μέχρι τον διορισμένο καιρό που έχει ορίσει ο πατέρας του. Έτσι και εμείς οι Χριστιανοί, όσο διαρκούσε η πνευματική μας ανωριμότητα, είμαστε υποδουλωμένοι κάτω από τις στοιχειώδεις διατάξεις του μωσαϊκού Νόμου και από τις θρησκευτικές συνήθειες που έχουν οι άνθρωποι της άγνοιας. Όταν όμως συμπληρώθηκε ο χρόνος και ήρθε ο κατάλληλος καιρός που είχε οριστεί στο θεϊκό σχέδιο, ο Θεός έστειλε από τον ουρανό στη γη τον Υιό του, που πήρε ανθρώπινη σάρκα μέσω παρθένας γυναίκας και υποτάχθηκε θεληματικά στον μωσαϊκό Νόμο. Και το έκανε αυτό για να λυτρώσει εκείνους που βρίσκονταν κάτω από την κατάρα του Νόμου, ώστε να λάβουμε όλοι την υιοθεσία που μας είχε υποσχεθεί ο Θεός
Το σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα μάς καλεί να κατανοήσουμε σε βάθος τον μετασχηματισμό που προσφέρει ο Χριστός στη ζωή του ανθρώπου. Ο απόστολος Παύλος, γράφοντας στους Γαλάτες, εξηγεί ότι πριν έρθει ο Χριστός οι άνθρωποι ζούσαν κάτω από τον περιορισμό του Νόμου, όπως τα ανήλικα παιδιά που χρειάζονται παιδαγωγό. Ο Νόμος δεν είχε ως σκοπό να σώσει τον άνθρωπο, αλλά να προετοιμάσει την καρδιά του για τη μεγάλη συνάντηση με τον Μεσσία. Όταν όμως ήρθε ο Χριστός, η παιδαγωγία αυτή ολοκληρώθηκε και ξεκίνησε μια νέα εποχή, εποχή ελευθερίας, χάρης και υιοθεσίας.
Ο Παύλος μας υπενθυμίζει ότι «πριν έρθει η λύτρωση μέσω της πίστης, όλοι φυλασσόμασταν από τον Νόμο». Αυτό δεν μειώνει την αξία του Νόμου· αντιθέτως, ο Νόμος προστάτευε τον λαό του Θεού. Όμως, παρά την αξία του, ο Νόμος δεν μπορούσε να σώσει. Έδειχνε την αδυναμία του ανθρώπου και ανέδεικνυε την ανάγκη ενός Σωτήρα.
Και εδώ βρίσκεται το μεγάλο μήνυμα για εμάς σήμερα η σωτηρία δεν είναι δικό μας κατόρθωμα. Δεν προέρχεται από την τελειότητά μας ούτε από έναν επίμονο «θρησκευτικό μόχθο». Η σωτηρία είναι καρπός της πίστης στον Χριστό. Μόνο όταν στρέψουμε την καρδιά μας σε Εκείνον, ανοίγει μπροστά μας η πύλη της χάρης. Και μέσα από αυτή την πύλη γεννιέται μια νέα σχέση με τον Θεό όχι σχέση φόβου και νομικής υποχρέωσης, αλλά σχέση αγάπης και εμπιστοσύνης.
Με την πίστη, αλλάζει η ταυτότητά μας. Δεν είμαστε πλέον άνθρωποι που προσπαθούν απεγνωσμένα να κερδίσουν την αποδοχή του Θεού. Είμαστε παιδιά Του. Και αυτή η αλήθεια μεταμορφώνει ολόκληρη τη ζωή μας.
Ο Παύλος συνεχίζει με μια συγκλονιστική δήλωση «όλοι όσοι βαπτιστήκατε στον Χριστό, ντυθήκατε τον Χριστό». Το βάπτισμα δεν είναι απλώς μια τελετή· είναι μια υπαρξιακή ένωση με τον Χριστό. Όποιος βαπτίζεται και μένει ενωμένος με τον Χριστό, αποκτά νέα ζωή, νέα καρδιά και νέα πορεία.
Για τον λόγο αυτόν, ο Παύλος μπορεί να αναγγείλει με δύναμη ότι εν Χριστώ καταργούνται τα τείχη που χωρίζουν τους ανθρώπους. «Δεν υπάρχει Ιουδαίος ή Έλληνας, δούλος ή ελεύθερος, άνδρας ή γυναίκα». Δεν καταργούνται οι ιδιαιτερότητες, αλλά καταργείται η διάκριση. Μέσα στο Σώμα του Χριστού υπάρχει μια ενότητα που δεν βασίζεται σε ανθρώπινες ικανότητες, αλλά στην κοινή πίστη και το κοινό βάπτισμα. Η Εκκλησία γίνεται εικόνα της νέας κτίσης, ένας χώρος όπου καθένας μπορεί να βρει την πραγματική του αξία όχι μέσα σε τίτλους ή κοινωνικές διακρίσεις, αλλά μέσα στην αγάπη του Θεού.
Ο Παύλος χρησιμοποιεί έπειτα μια όμορφη εικόνα την εικόνα του κληρονόμου που όσο παραμένει ανήλικος δεν διαφέρει από έναν δούλο. Αν και είναι κύριος της κληρονομιάς, χρειάζεται επιτρόπους και καθοδήγηση μέχρι να ωριμάσει. Έτσι και ο άνθρωπος πριν τον Χριστό· ήταν κληρονόμος των υποσχέσεων, αλλά δεν είχε λάβει ακόμη την πληρότητα της χάρης. Με την έλευση του Χριστού, ο άνθρωπος έγινε όχι απλώς κληρονόμος, αλλά υιοθετημένος υιός του Θεού.
Αυτή η υιοθεσία είναι το αποκορύφωμα της θείας αγάπης. Ο Θεός δεν μας βλέπει ως δούλους ή υπηρέτες, αλλά ως παιδιά Του. Μας δίνει την ελευθερία να Τον πλησιάζουμε με παρρησία με τη βεβαιότητα ότι ο Πατέρας μας, μας αγαπά χωρίς όρους. Η υιοθεσία αυτή δεν είναι ιδέα, αλλά πραγματικότητα. Μας προσφέρει ασφάλεια, σκοπό και κατεύθυνση. Μας διαβεβαιώνει ότι δεν είμαστε χαμένοι μέσα στην αβεβαιότητα του κόσμου, αλλά μέλη μιας ουράνιας οικογένειας.
Ο Παύλος εξηγεί ότι «όταν ήρθε το πλήρωμα του χρόνου», ο Θεός έστειλε τον Υιό Του. Ο Θεός ενεργεί πάντα στον κατάλληλο χρόνο. Ο Χριστός δεν ήρθε ως επίγειος άρχοντας, αλλά πήρε ανθρώπινη μορφή, γεννήθηκε από γυναίκα, υποτάχθηκε στον Νόμο. Με αυτόν τον τρόπο δείχνει την άπειρη αγάπη Του. Ήρθε να γίνει όμοιος με εμάς, να βιώσει την ανθρώπινη πραγματικότητα και πάνω από όλα να πάρει επάνω Του την κατάρα του Νόμου, ώστε εμείς να λάβουμε την ευλογία της χάρης. Μια μεγάλη ανταλλαγή: Εκείνος παίρνει το βάρος μας και μάς χαρίζει την ελευθερία Του.
Τι σημαίνει για εμάς σήμερα ότι είμαστε παιδιά του Θεού; Σημαίνει ότι ζούμε με χαρά, όχι με φόβο. Ότι η αμαρτία δεν εξουσιάζει τη ζωή μας. Ότι ο φόβος δεν έχει τον τελευταίο λόγο. Σημαίνει ότι μπορούμε να σταθούμε ενώπιον του Θεού με ελπίδα και θάρρος.
Αν ο Θεός μάς καλεί να ζήσουμε ως παιδιά Του τότε καλούμαστε και να ωριμάσουμε πνευματικά. Να καλλιεργούμε την πίστη μας με προσευχή, μελέτη του λόγου Του, συμμετοχή στη ζωή της Εκκλησίας και αγάπη προς τον συνάνθρωπο. Η ελευθερία του Χριστού δεν είναι ασυδοσία, αλλά πρόσκληση σε μια ζωή ευθύνης και αγάπης. Η χάρη Του μάς εμπνέει να μιμηθούμε Εκείνον, να αφήσουμε πίσω μας την πνευματική νηπιότητα και να πορευθούμε προς την ωριμότητα.
Ο Παύλος μάς υπενθυμίζει ότι εν Χριστώ είμαστε όλοι ένα. Σε έναν κόσμο γεμάτο διαχωρισμούς η Εκκλησία καλείται να είναι χώρος ενότητας και θεραπείας· χώρος όπου ο καθένας μπορεί να βρει αποδοχή και αγάπη· χώρος όπου τα βάρη μοιράζονται και η χαρά πολλαπλασιάζεται
Ο απόστολος Παύλος μάς θυμίζει σήμερα ποιοι πραγματικά είμαστε όχι δούλοι, αλλά παιδιά· όχι χαμένοι, αλλά κληρονόμοι· όχι μόνοι, αλλά μέλη του Σώματος του Χριστού. Ο Χριστός έγινε άνθρωπος για να μας υψώσει· υποτάχθηκε στον Νόμο για να μας ελευθερώσει· κατέβηκε στη γη για να μας ανεβάσει στον ουρανό.
Ας ανοίξουμε λοιπόν την καρδιά μας στη χάρη Του. Ας βαδίσουμε στο φως Του. Και ας ζήσουμε ως αληθινά παιδιά και κληρονόμοι της επουράνιας βασιλείας Του.
Αμήν.
